مشاوره آنلاین واقعاً مفید است؟
مشاوره آنلاین واقعاً مفید است؟
مشاوره آنلایننزدیک به 30 سال است که انجمن روانشناسی آمریکا (APA) مشاوره آنلاین را به رسمیت شناخته است
و به گفته آن ها در دهه اخیر روز به روز علاقه به استفاده از این روش درمانی بیشتر شده است.
در کشور ما به دلیل سرعت نامناسب اینترنت، استفاده از مشاوره آنلاین دیرتر آغاز شده
و چند سالی است که توجه بیشتری به آن می شود.
من برای اولین بار در ایران مشاوره آنلاین را در سال 1383 شروع کردم
و در همان سال اولین تحقیق علمی در این حوزه را در رساله دکتری خود انجام دادم
که در پایان این مطلب توضیح مختصری درباره آن خواهم داد.
در این مطلب سعی دارم درباره مشاوره آنلاین و فواید آن با شما صحبت کنم.
مشاوره آنلاین چیست؟
هر روش درمانی که روانشناس یا مشاور از طریق اینترنت با مراجع در ارتباط باشد
را مشاوره آنلاین یا مشاوره اینترنتی می گویند بنابراین فرایند درمان در مشاوره آنلاین
با مشاوره حضوری تفاوت اساسی ندارد فقط تفاوت در شیوه ارتباط بین مراجع و درمانگر است.
مشاوره آنلاین چه روش هایی دارد؟
روش های مختلفی برای مشاوره آنلاین وجود دارد که با گذشت زمان رشد و تغییراتی کرده است.
مثلاً در سال های گذشته مشاوره ایمیلی کاربرد زیادی داشت اما امروزه به خاطر وجود انواع شبکه های اجتماعی مشاوره ایمیلی تقریباً از رده خارج شده است.
در حال حاضر مهم ترین شیوه های مشاوره آنلاین عبارتند از:
چت آنلاین صوتی: این روش همان مشاوره تلفنی است با این تفاوت که امکان برقراری تماس
از راه دور با هزینه مناسب تر وجود دارد.
چت آنلاین نوشتاری: این روش همان چتی است که شما در تلگرام یا واتس اپ
با دوستان خود انجام می دهید.
عیب مهم این روش این است که درمانگر و مراجع باید از سرعت تایپ بالایی برخوردار باشند
که اکثر افراد این مهارت را ندارند. به همین دلیل در این روش بازدهی جلسه کمتر از مشاوره حضوری
و ارتباط کلامی است. تحقیقات نشان داده است که بازدهی چت نوشتاری حدود یک سوم چت صوتی است.
در یک ساعت مکالمه حدود 6000 کلمه رد و بدل می شود در صورتی که در چت نوشتاری
این تعداد به 2000 کلمه کاهش پیدا می کند.
با توجه به این مسأله در شرایطی که مراجع تمایل به شناخته شدن نداشته باشد
و یا توانایی صحبت کردن را نداشته باشد بهتر است از این روش استفاده شود.
چت آفلاین: در این روش مراجع سؤال یا مشکل خود را مطرح می کند
و درمانگر بعداً و در زمان دیگری به آن پاسخ می دهد.
این روش شبیه ارتباط از طریق ایمیل است که پیش از این مرسوم بود.
این روش برای افرادی مناسب است که مشکل جدی ندارند و نیاز به راهنمایی و مشاوره
در چند زمینه جزئی را دارند.
ویدئو چت یا همان تماس تصویری: این روش کامل ترین شیوه مشاوره آنلاین است
و بیشترین شباهت را به مشاوره حضوری دارد. چون مراجع و درمانگر می توانند
یکدیگر را ببینند و با هم صحبت کنند.
مشاوره آنلاین چه فوایدی دارد؟
همانطور که در مقدمه گفتم روز به روز علاقه به استفاده از این روش درمانی بیشتر می شود.
در ادامه برخی از دلایل گرایش و علاقه مندی به مشاوره آنلاین را ذکر می کنم:
- در هر مکانی که باشید می توانید با مشاور خود در ارتباط باشید.
یکی از مشکلات افرادی که در شهرهای کوچک زندگی می کنند این است که دسترسی
به متخصص خوب را ندارند و مجبورند به مرکز استان یا به پایتخت مراجعه کنند.
چنین کاری برای مشکلات پزشکی تا حدی قابل انجام است چون مراجعه به پزشک معمولاً
نیازمند فواصل طولانی تر و تعداد جلسات کمتر است. ولی مشاوره روانشناسی فرایندی طولانی تر
با تعداد جلسات بیشتر است و بدیهی است انجام سفرهای مکرر می تواند
برای مراجعین سخت و یا حتی غیر ممکن باشد.
حسن مشاوره آنلاین این است که مراجع و درمانگر در هر مکانی می توانند با یکدیگر در ارتباط باشند
و دوری راه، مانعی برای جلسات مشاوره نخواهد بود.
-
می توانید به مشاور همزبان خود دسترسی داشته باشید.
یکی از نیازهای ایرانیان خارج از کشور، داشتن جلسات مشاوره با روانشناس همزبان و هم فرهنگ
خودشان است که مشاوره آنلاین چنین امری را به سادگی میسر می کند .
شاید به این مطلب هم علاقه مند باشید: 4 باور غلط رایج درباره مشاوره روانشناسی
-
مشاوره آنلاین در وقت صرفه جویی می کند.
اگر در شهر تهران یا سایر کلان شهرها زندگی می کنید می دانید که اغلب سفرهای درون شهری
حداقل 2 ساعت (رفت و برگشت) زمان می برد که مشاوره آنلاین نیاز به رفت و آمد ندارد
و از تلف شدن وقت شما جلوگیری می کند.
-
می توان به صورت ناشناس با درمانگر خود جلسه مشاوره داشت.
برخی افراد به دلایل مختلف از جمله خجالت کشیدن، مشهور بودن و هر دلیل دیگری دوست دارند
به صورت ناشناس با درمانگر خود در ارتباط باشند که چنین شرایطی در مشاوره آنلاین امکان پذیر است
و درمانگر بدون آنکه حتی اسم مراجع را بداند می تواند به او مشاوره دهد.
-
برای افرادی که مشکلات جسمی و حرکتی دارند مناسب است.
بدیهی برای چنین افرادی مراجعه به مطب دکتر سخت و دشوار خواهد بود و درمانگر
در هر مکانی که مراجع باشد می تواند جلسه مشاوره را برگزار کند.
مشاوره آنلاین
-
انعطاف بیشتری در ساعات و جلسات مشاوره خواهد بود.
اگر شما جزو افرادی باشید که در ساعات اداری و کاری باید در محل کار خود حضور داشته باشید
احتمالاً مراجعه به مشاور برای شما سخت خواهد بود. مشاوره آنلاین می تواند این مشکل را حل کند.
چون تنظیم وقت در مشاوره آنلاین انعطاف بیشتری دارد. مثلاً بعید است بتوانید روزهای تعطیل یا آخر شب
با مشاور خود جلسه حضوری داشته باشید اما در مشاوره آنلاین چنین امکانی فراهم است.
اینترنت درمانی برای چه افرادی مناسب نیست؟
علی رغم همه فواید مشاوره آنلاین، 4 دسته از مراجعین بهتر است از آن استفاده نکنند.
افرادی که تمایلات جدی خودکشی دارند.
افرادی که تماس خود را با واقعیت از دست داده اند. به عبارت دیگر بیمارانی که اختلالات شدید
روانی دارند از جمله بیماراناسکیزوفرنی.
افرادی که برای درمان بیماری خود نیاز به مصرف دارو دارند.
افرادی که مواد مخدر مصرف می کنند.
توصیه می کنم این مطلب را هم مطالعه کنید: 7 مشکلی که برای درمان آنها به دکتر روانشناس نیاز دارید.
آیا واقعاً مشاوره آنلاین مؤثر است؟
تحقیقات متعددی درباره اثربخشی مشاوره آنلاین انجام شده است. در سایت گوگل اسکولار (google scholar) که مرجع مقالات و مطالب علمی است بیش از 3 میلیون مقاله در حوزه مشاوره آنلاین ارایه شده است.
خلاصه عمده تحقیقات این است که اثربخشی مشاوره آنلاین در صورتی که مراجع به درستی
انتخاب شده باشد به اندازه مشاوره حضوری است.
اشاره مختصری به پژوهش خودم در این حوزه که برای اولین بار در ایران انجام شده است می کنم.
من در پژوهش خود به مقایسه مشاوره آنلاین، مشاوره آفلاین و مشاوره حضوری
در درمان افسردگی پرداخته بودم و نتیجه تحقیق این بود که مشاوره آنلاین و مشاوره حضوری
هر دو در درمان افسردگی مؤثر هستند.
خلاصه و جمع بندی
در این مطلب سعی کردم به صورت خلاصه درباره مشاوره آنلاین و فواید آن صحبت کنم.
اگر در شهر یا کشور دیگری زندگی می کنید و به درمانگر متبحر دسترسی ندارید،
یا اگر صحبت کردن درباره مشکلات تان و یا رفت و آمد برایتان سخت است می توانید
- از مشاوره آنلاین استفاده کنید.